Συχνές ερωτήσεις – Στεφάνες

Στεφάνη (ή κορώνα) ονομάζουμε μία θήκη που κατασκευάζεται στο εργαστήριο και συγκολλάται στο φυσικό δόντι, καλύπτοντάς το εντελώς.

• Όταν ένα δόντι έχει χάσει μεγάλο μέρος από την μάζα του, λόγω τερηδόνας, κατάγματος ή άλλης αιτίας και δε μπορεί να αποκατασταθεί με πιο απλή μέθοδο (σφράγισμα, επένθετο κ.λπ.)
• Προληπτικά σε δόντια που κινδυνεύουν να σπάσουν (κυρίως απονευρωμένα πίσω δόντια)
• Για λόγους αισθητικής: αν θέλουμε να αλλάξουμε χρώμα, σχήμα, διάταξη στα πρόσθια δόντια και δεν υπάρχει δυνατότητα εφαρμογής πιο συντηρητικής τεχνικής (όψεις, λεύκανση, bonding κ.λπ.)
Στις μέρες μας χρησιμοποιούνται δύο βασικά είδη στεφανών, οι μεταλλοκεραμικές και οι ολοκεραμικές.

Οι μεταλλοκεραμικές στεφάνες είναι αυτές που χρησιμοποιούνται συχνότερα απ’ όλα τα άλλα είδη στεφανών (οι γνωστές θήκες πορσελάνης). Αποτελούνται από έναν μεταλλικό σκελετό ο οποίος καλύπτεταί εξολοκλήρου με κεραμικό υλικό (πορσελάνη). Οι στεφάνες αυτού του τύπου έχουν καλή αισθητική, μεγάλη αντοχή και ευρύ φάσμα εφαρμογών (πρακτικά μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε οποιαδήποτε περίπτωσή χρειάζεται τοποθέτηση στεφάνης).

Μειονέκτημα των μεταλλοκεραμικών στεφανών είναι η παρουσία μεταλλικού σκελετού, ο οποίος αν και καλύπτεται εντελώς με πορσελάνη προσδίδει μια σχετική αδιαφάνεια στην τελική αποκατάσταση, ιδίως στο σημείο του αυχένα (δηλαδή κοντά στα ούλα ). Συνήθως, ένας εξειδικευμένος κεραμίστας σε ένα καλά εξοπλισμένο οδοντοτεχνικό εργαστήριο μπορεί να ξεπεράσει αυτό το μειονέκτημα. Πάντως, εάν κάποιος έχει ιδιαίτερα υψηλές αισθητικές απαιτήσεις είναι καλύτερο να προτιμήσει μια ολοκεραμική στεφάνη.

Οι ολοκεραμικές είναι νέου τύπου στεφάνες, απαλλαγμένες από μεταλλικό σκελετό. Οι ολοκεραμικές στεφάνες φέρουν έναν πορσελάνινο σκελετό ο οποίος καλύπτεται με ειδικού τύπου κεραμικό υλικό. Η απουσία μεταλλικού σκελετού χαρίζει ανυπέρβλητη αισθητική και φυσικότητα σε αυτές τις αποκαταστάσεις, οι οποίες μπορούν πλέον να μιμηθούν την διαφάνεια και τον ιριδισμό του φυσικού δοντιού.

Μειονέκτημα είναι το υψηλότερο κόστος και η σχετικά μειωμένη αντοχή τους, σε συγκριση με τα αλλα είδη στεφανών. Οι ολοκεραμικες στεφάνες δεν ενδεικνυνται για ολες τις περιπτώσεις π.χ. όταν υπαρχουν συγκλεισιακα προβλήματα ή ασκουνται ιδιαιτερα έντονες μασητικες πιέσεις, προτιμούμε τις μεταλλοκεραμικες. Πάντως, όταν τηρούνται οι κανόνες και τοποθετούνται στις περιπτώσεις όπου υπάρχει ένδειξη, οι ολοκεραμικές εργασίες έχουν πολύ καλή συμπεριφορά στο χρόνο και εξαιρετική αισθητική απόδοση.

Η διαδικασία είναι ανώδυνη και σχετικά απλή, απαιτεί όμως 3-5 επισκέψεις. Σε πρώτη φάση γίνεται η αποκατάσταση των τυχόν προβλημάτων που αντιμετωπίζει το δόντι (σε πολύ κατεστραμμένα δόντια μπορεί να χρειαστεί ενδοδοντική θεραπεία και τοποθέτηση χυτού άξονα) .Στη συνέχεια, το δόντι παρασκευάζεται έτσι ώστε να παραλληλιστούν τα τοιχώματά και να αφαιρεθεί περίπου 1 με 1,5 χιλιοστό οδοντικού ιστού.

Αφού ολοκληρωθεί η προετοιμασία του δοντιού λαμβάνεται αποτύπωμα στη βάσει του οποίου το εργαστήριο θα κατασκευάσει την στεφάνη.

Για την κατασκευή του μεταλλικού σκελετού συνήθως χρησιμοποιείται ένα ημιπολύτιμο κράμα (παλλάδιο σε συνδυασμό με λευκόχρυσο και άλλες ουσίες).

Επίσης μπορεί να χρησιμοποιηθεί κράμα τιτανίου, καθαρός χρυσός αλλά και μη πολύτιμα μέταλλα (χρώμιο, νικέλιο, κοβάλτιο κ.λπ.).

Μία νέα τεχνική κατασκευής μεταλλικών σκελετών είναι η γαλβανική, κατά την οποία χρησιμοποιούνται ιόντα καθαρού χρυσού με απευθείας ηλεκτροφόριση, χωρίς τη μεσολάβηση χυτηρίου.

Πλεονεκτήματα των γαλβανοκεραμικών στεφανών:
• Καλύτερη εφαρμογή
• Καλύτερη αισθητική απόδοση
• Μικρότερο πάχος σκελετού ( οπότε λιγότερος τροχισμός του φυσικού δοντιού ).

Μειονέκτημά τους είναι μόνο το υψηλότερο κόστος.

Το υλικό που επενδύει τον μεταλλικό σκελετό είναι κεραμικό (πορσελάνη).

Υπάρχουν πολλα είδη πορσελάνης, η ποιότητα του αποτελέσματός όμως εξαρτάται κυρίως από την εκπαίδευση, την εμπειρία και την επιδεξιότητα του κεραμίστα.

Το κόστος μιάς μεταλλοκεραμικής στεφάνης ποικίλει και εξαρτάται από τον τύπο της στεφάνης, το κράμα του μετάλλου , το είδος της πορσελάνης, την τεχνική που θα εφαρμοστεί και το επίπεδο του εργαστηρίου που θα την κατασκευάσει.

Το συνολικό κόστος μπορεί να αυξηθεί αν το δόντι που θα δεχθεί την στεφάνη έχει ανάγκη επιπλέον θεραπείας, π.χ. ενδοδοντική θεραπεία, σφράγισμα, χυτός ενδοριζικός άξονας κ.λπ.